Primeiro de todo, un tópico: ¿que significa para ti ser este ano a autora homenaxeada no Salón do Libro?
Se por tópico entendemos o que resulta evidente e coñecido, sinto que a miña resposta tamén vai ser tópica:
non quero pararme a reflexionar se son merecente ou non desta fermosa honra -iso daríame vertixe e produciríame incomodidade e ata terror-; tan só podo dicir que estou moi contenta e que llelo agradezo moitísimo a canta xente tomou esta decisión.
O Salón do Libro de Pontevedra xa goza dun respecto e recoñecemento, gañados a pulso por diferentes colectivos vencellados ao mundo do libro que traballan arreo cada ano para sorprender a canta xente se achega as súas instalacións e goza das múltiples actividades ofertadas.
A túa vida está moi vencellada á cidade de Pontevedra. ¿Fai este detalle máis importante para ti que sexas a autora escollida?
Dende logo convérteo en algo máis entrañable, máis achegado ao mundo dos afectos. Se sentirse ignorado en terra propia pode doer a calquera, imaxina o sentirme un chisquiño "profeta" na miña Pontevedra o que pode significar para min… Préstame nos adentros de maneira especial, claro.
O tema do Salón é o amor. Hai quen di que as historias para a rapazada sempre tratan sobre aventuras e os conflitos da idade, pero case que nunca do amor. ¿Seica é un tema prohibido ou máis ou menos pouco tratado na LIX?
Na LIX -que tamén sabe ser literatura pura, sen aditivos- caben todos os temas, cando menos todos aqueles sobre os que nenos e nenas teñen curiosidade. Sempre dixen que a dificultade está máis na nosa imcompetencia para achegarllos axeitadamente ca na súa falta de capacidade para comprendelos -son máis novos, non menos intelixentes. E, por suposto, o tema do amor, tamén entra. Ben sabemos -e continuamos cos tópicos- que o amor é un dos grandes temas, esa patria común a todos os seres humanos de todos os tempos, lugares e idades. De amor, de afectos… entendemos todos, os nenos, tamén. E sendo común, goza da maxia de que cada quen o percibe de maneira individual e única; insisto, os nenos e nenas, tamén.
Eu creo que o amor é coma un recendo que impregna moitas obras sen detrimento da aventura: Madame Bovary, A Rexenta… e nas historias para os máis novos tamén. Mesmo as hai que teñen o amor como eixo central, tal é o caso dese delicioso Adiviña canto te quero. Por certo o último e flamante premio Nacional de LIX, vai sobre o amor.
Non teño unha información exhaustiva sobre todo o que se publica, pero sei que hai…
¿Ata que punto dirías que está presente esa temática na túa obra?
Moito, creo que está moi presente; o amor, entendido no sentido máis amplo, está na relación da infancia cos avós, cos animais, cos amigos, cos pais, cos obxectos… Non son capaz de escribir nada no que non agrome dun xeito ou doutro o mundo dos afectos, quizáis porque me importan moito. Non preciso ser consciente de que o avión no que viaxo se vai a estrelar contra unha torre para decatarme de que ao final é o que queda. No amor ou na outra cara: no desamor, na incomprensión… está o climax das mellores páxinas. É unha inxección intravenosa que vai directa aos sentimentos.
Oxalá, porque a este ritmo de crise… de valores, oxalá, digo, non se converta paseniño nunha palabra exótica, en desuso nesta sorte de lobotomía que parece que nos fixeron para non sufrir polas atrocidades que permitimos como na novela Limbo de Bernard Wolfe.
Queremos rematar esta conversa pedíndoche un argumento irrefutable para convencer á rapazada do importante que é ler. ¿Que lles dirías?
Uf! Non vou aquí botar man dos tópicos de para viaxar barato e a máis lonxe, ou a dentro de nós mesmos porque xa se ten dito moito e ben.
Só quixera dirixirme a aquela xente moza que, podendo, non quere tratos coa lectura; para empezar, non creo que vaian ser económicamente fracasados e moito menos, morrer por iso. Só lles diría que se teñen a fortuna de que o seu horizonte se amplía dentro duns anos e miran atrás as súas horas de non lectura, van sentir un desamparo, un desacougo, unha angustia… que non ten remedio, e convertida en enfermidade crónica só poden deter os seus efectos lendo logo o que tiñan que ter lido moito antes, con aqueles outros ollos de abrir as portas más grandes cara ao mundo, seino…