O tempo fuxe, como a vida, case sen nos decatar. Acontece que, nós, todos nós, non temos esa conciencia. Pasamos as idades sen deternos, como alguén que corre cara unha meta, aínda que co tempo comezamos a sentir dúbidas sobre o camiño, dúbidas sobre o lugar onde queremos chegar.
De feito, o tempo fuxidío lévanos ata ningures. Se cadra, a nosa fedorenta sociedade agóchanos a traxedia, so pretexto de acalmar a dor, o medo. E así, ate o final.
Se por azar algo muda, un vento ferido déixanos unha desgraza cercana, a carreira detense, que non o tempo, e, ás veces, as mulleres, os homes, pensamos noutro mundo posíbel e buscamos timidamente un acomodo, case un intre de felicidade.
Non a das grandes palabras, non a que soñamos cando de adolescentes pensabamos que non habiamos morrer endexamais. Non. A cativa felicidade, é a que agroma cando un emperador romano, decide sementar a terra para ver como a herba medra. E nese momento, o tempo xa non pode avanzar. Parou. O tempo sen tempo. O que parece unha eternidade feita de cen vidas vividas, o que fai que todo se abra como un país con futuro, como a primavera nesta nosa fin do mundo. Así me sentín eu o día que Pinto de Herbón e Josiño do Viso nos ensinaron a un fato de persoas perdidas a regueifar. Tarefa grande a dos que conservan as nosas tradicións cando semella que todo está en contra e que os que loitamos a prol da cultura na Galiza somos salmóns ou troitas nun río, sempre a contra corrente, como dicía don Vicente Risco.
E daquela podemos preguntarnos se a felicidade pode abrollar dende a conciencia mesma da infelicidade. Deixádeme contestar que si, que só dende ese recoñecemento, podemos ser felices. Dende a conciencia da derrota, dos perdedores. Este é o meu sinal. Hai xa unha década unha noite compartida en Auria con Ruco Lezcano, con Delfín e con Acisclo eles me dixeron algo que daquela non comprendín. Pacho ti es novo e pensas que podes gañar, nós xa sabemos que perdemos, e malia todo podemos ser felices. E faloume doutros perdedores que se cadra tiñan máis prestixio para min: Kafka, Joyce, Blanco-Amor, Benedetti, etc.
Pero eu hoxe non quero falar do tempo que se esvaece cando alguén le estas palabras. Quero falar desta sociedade eivada onde semella que só colle o pensamento dominante. Se cadra nunca estivo tan vixente a reflexión de E. Fromm sobre o medo á liberdade e a sociedade enferma onde os únicos normais eran os afastados sociais.
Quero falar da culpa que teñen os xornalistas e os escritores, os intelectuais de todo isto. Os primeiros porque calan e actúan como canciños que só poden obedecer. Agora se algún quixese escribir un texto como o J’accuse de Émile Zola non tería onde publicalo, ou non se atrevería a facelo, ou escribiría ao ditado do editor paspán de turno. Nisto non hai diferenza entre ningún xornal ou ningunha radio, todos falan por voz do seu amo, xa sexa unha caixa, un partido político, ou unha construtora; e as facultades grandilocuentes e satisfeitas desa castración teñen moita culpa. Se os capan, se as capan, como poden querer despois nada. E os segundos, porque hai moito tempo que os, as, intelectuais esqueceron o pensamento crítico, a disidencia. Demasiado preocupados polos cuartos, polas capeliñas, polos peloteos, semella que xa non saben ser. Babecos e enchidos da súa soberbia, non fan país. Limítanse a reproducir as frases feitas, o compromiso de bote, superficial e politicamente correcto.
Se cadra berrar no deserto só me sirva para combatelos, se cadra berrar contra os ataques que recibe a nosa lingua, a nosa cultura, polas institucións que as deberían representar, pola Xunta de Galicia, non sirva de nada. Á fin, eu son un bufón como dicía Fernando Arrabal, no sentido que tiña nos clásicos, a mosca bosteira que se ría do que tiña o poder e o ridiculizaba, xa sexa un Méndez ou un Gayoso.
Agora, o tempo en Auria tamén se esvaece. Ese tempo que se vai, ese tempo fuxidío que esvara por entre estas palabras, deixando todo para o futuro incerto dos nosos fillos e para a certeza de que todo o que fagamos, bo ou malo, non sirve de nada.
Menu
Menu
