¿Como sería Galicia sen Compostela? ¿E Europa? Dende Cluny, o antigo Imperio Romano ata a sociedade actual Santiago foi ruta de entrada e porta de saída. En certa maneira foi tamén a nosa conexión co mundo.O que os economistas de hoxe denominan un intanxible converteuse, por obra e graza da tradición asumida, nun dos grandes motores de transformación da realidade, mesmo da xeografía.
Xentes de todo tipo triparon o camiño e foron erguendo igrexas, santuarios, ordes militares, hospitais, negocios...
Con diferentes miradas, con entoacións diversas e mesmo dende distintas conviccións, propoñemos algúns ensaios sobre a significación histórica e actual do Camiño. A invención de Santiago, tal como a entende a terminoloxía medieval, supón a invención dun mundo, a construción dun imaxinario colectivo que non estiña na historia, se non que chega ata os nosos días, e que constitúe un dos eixos da definición cultural de Occidente. "Galicia constrúese en Compostela", gostaba dicir Otero Pedrayo. En calquera caso, podemos atrevernos a afirmar, é radicalmente distinta a partir da invención de Compostela. E van xa máis de mil anos dende entón. Para ben e para mal, con luces e sombras.
No Grial 160 Manuel C. Díaz y Díaz, José María Díaz Fernández, Xosé Luís Barreiro Rivas, Ofelia Rey Castelao e Henrique Monteagudo reflexionan sobre o tema.
