Manuel Rodrigues Lapa (Anadia, Aveiro, 22 de abril de 18971 – ibidem, 28 de marzo de 1989) foi un filólogo portugués, que fixo varios estudos sobre a literatura e o idioma galego.
Estudou na Universidade de Lisboa, onde se doutorou coa tese Das Origens da Poesia Lírica em Portugal na Idade Média (1930). Ese miso ano publica Vos vilancicos: ou vilancico galego nos séculos XVII e XVIII obra na cual estuda panxoliñas galegas. Dous anos despois fai a súa primeira visita a Galicia.
Foi apartado da facultade de Letras en 1935 por motivos políticos, debido á súa oposición ao goberno de António de Oliveira Salazar. A partir de aí dedicouse ao xornalismo (dirixiu Ou Diabo) e ás investigacións literarias. Ese ano edita na revista Seara Nova un número especial dedicado ao poeta Eduardo Pondal.
Foi encarcerado o 6 de xaneiro de 1949.2 En 1957 exiliouse no Brasil, onde deu clase en varias universidades e realizou investigacións sobre o século xviii en Minas Gerais. Regresou a Portugal despois da revolución do 25 de abril de 1974.
En 1965 imprímese en Vigo, a súa edición das cantigas de escarnio e maldicir. En 1973, publica un artigo na revista lisboeta Colóquio / Letras, onde se proclama partidario de que o galego se escriba con ortografía portuguesa. O artigo reeditouse na revista Graal, desencadeado unha polémica, na que tomaron postura en contra de intelectuais galegos como Ramón Piñeiro, Álvaro Cunqueiro ou Ramón Otero Pedrayo e a favor de Valentín Paz Andrade, Ernesto Guerra da Cual, ou Ricardo Carvalho Calero.
En 1981 realizou a súa última visita a Galicia, para presentar un libro do seu amigo Carballo Calero. En 1989 falece na súa casa de Anadia.